Ngày 6-12, Sở VHTTDL tỉnh Phú Thọ, UBND huyện Thanh Thủy, UBND xã Tu Vũ phối hợp tổ chức họp báo nhằm hướng tới kỷ niệm 60 năm Ngày chiến thắng Tu Vũ (10-12-1951 - 10-12-2011). Chiến thắng Tu Vũ là một bản hùng ca bất tử, là trận công kiên lớn phá vỡ âm mưu chiếm đóng lâu dài của thực dân Pháp, chặt đứt một mắt xích quan trọng của địch trên phòng tuyến sông Đà, mở màn cho chiến dịch Hòa Bình. Trong hồi ký, Đại tướng Võ Nguyên Giáp khẳng định: "Không có trận Tu Vũ thì không có Him Lam – Độc Lập”. Ông Phạm Bá Khiêm - Phó Giám đốc Sở VHTTDL Phú Thọ cho biết: "Đến nay công tác chuẩn bị cho Lễ kỷ niệm cũng như Tượng đài chiến thắng Tu Vũ đã hoàn thành”.
|
Tượng đài chiến thắng Tu Vũ đã hoàn thành
Ảnh Ngô Vinh
Thu Đông 1951, sau Nghị quyết Hội nghị lần 2 của Trung ương Đảng khóa II, quân và dân ta bước vào thực hiện kế hoạch đối phó với những âm mưu, thủ đoạn mới của địch. Phán đoán ta tiếp tục tấn công trung du và châu thổ sông Hồng, nhất là tuyến phòng thủ Bắc Bộ, Bộ chỉ huy quân Pháp ở Bắc Bộ vội vàng mở cuộc hành quân chiến đóng Hòa Bình. Theo đó, thực dân Pháp chủ trương tập trung một phần lớn lực lượng đánh thẳng lên Hòa Bình với tham vọng cố giành thắng lợi để làm yên lòng Chính phủ Pháp, ổn định tinh thần binh lính, xây dựng "xứ Mường tự trị” để tiếp tục chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Mặt khác, mở rộng khu chiếm đóng, tăng cường phòng ngự phía Tây Nam đồng bằng Bắc Bộ, ngăn chặn đường vận tải và liên lạc của ta từ Việt Bắc với Liên khu 3. Do tính chất quan trọng của chiến trường và mục tiêu lớn, nên Pháp đã cử tướng Xalăng - Phó Tổng Tư lệnh quân viễn chinh ở Đông Dương trực tiếp chỉ huy.
Ngày 14-11-1951, quân Pháp mở cuộc hành quân chiếm Hòa Bình mang tên Hoa Sen (Lotus). Lực lượng tham chiến của địch lên đến 20 tiểu đoàn bộ binh cơ động có sự phối hợp của các binh chủng do tướng Xalăng trực tiếp chỉ huy. Địch khẩn trương thiết lập phòng tuyến sông Đà nhằm hỗ trợ cho mặt trận Hòa Bình, đồng thời huy động tiếp 3.000 quân tiến công đánh chiếm khu vực còn lại như: Đá Chông, Núi Chẹ (Sơn Tây), La Phù, Tu Vũ (thuộc Tây Nam Phú Thọ).
Nắm được ý đồ thâm độc của địch, ngày 24-11-1951, Trung ương Đảng ra Chỉ thị 22/CT-TU về "Nhiệm vụ phá cuộc tấn công Hòa Bình của địch”. Tổng Quân ủy quyết định giao nhiệm vụ cho Bộ Tổng tham mưu mở chiến dịch Hòa Bình. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư kêu gọi toàn thể cán bộ, chiến sỹ, bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân, du kích phối hợp chặt chẽ để đánh bại cuộc tấn công của giặc Pháp. Cứ điểm Tu Vũ nằm trong kế hoạch tiêu diệt trước, vì đây là cứ điểm nằm trong tuyến phòng thủ phân khu sông Đà của địch và là hướng chủ yếu của chiến dịch. Với phương châm: "Đánh điểm diệt viện”, kết hợp đánh công kiên với phục kích giao thông, đánh tiêu diệt quân nhảy dù và ứng cứu; Đánh liên tục ngày đêm, cả khi quân địch triển khai đội hình cũng như co cụm trong cứ điểm...; Kiên quyết hoàn thành nhiệm vụ tác chiến đợt 1 mở thông cửa cho hướng phát triển đợt sau.
Ngày 10-12-1951, Trung đoàn 88 thuộc Đại đoàn 308 tiến công cứ điểm Tu Vũ. Cuộc chiến tại đây diễn ra vô cùng ác liệt, đến 5 giờ sáng ngày 11, Trung đoàn 88 Đại đoàn 308 đã làm chủ hoàn toàn cứ điểm Tu Vũ, diệt gọn 158 tên, bắt sống 12 tên, phá hủy 3 xe tăng và xe thiết giáp, 5 khẩu pháo, thu nhiều súng đạn các loại.
Trong Nhật lệnh của Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp, đoạn khen ngợi ý nghĩa chiến thắng của chiến dịch Hòa Bình đã nêu rõ: "...Chiến dịch này là chiến dịch lớn nhất từ trước tới nay, ta đã phối hợp giữa nội - ngoại tuyến hết sức chặt chẽ. Phối hợp chiến tranh chính quy với chiến tranh du kích trên một quy mô rộng lớn... Thắng lợi của chiến dịch Hòa Bình là thắng lợi cả quân sự, chính trị và kinh tế. Nó đánh bại âm mưu cố giành lại quyền chủ động của Cao ủy - đại tướng Jean de Lattre de Tassigny (Đờ Lát Đờ Tátxinhi).
Đức Nguyên
|